22 living labs gaan voor doorbraken richting een circulaire economie

Vlaanderen wil het verbruik van materialen en de broeikasuitstoot tegen 2030 drastisch verminderen. Daarmee schaart deze Vlaamse Regering zich voluit achter de Europese Green Deal. Op vraag van minister van Innovatie Jo Brouns kende de regering 18,4 miljoen euro steun toe via de relancemiddelen. Binnen de oproep Living Labs ondersteunt VLAIO hiermee 22 baanbrekende circulaire projecten. Het gaat dan bijvoorbeeld om minder verbruik van grondstoffen, hergebruik van materialen of herbestemming van onderdelen.

Vlaams minister van Innovatie Brouns: ‘Met de Living Labs zetten we volop in op innovatie en verduurzaming. We scharen ons achter de Europese Green Deal en zetten ten volste in om systeemdoorbraken in de circulaire economie te bekomen. Met deze projecten steunen we koplopers om deze duurzame revolutie te maken én zorgen we ervoor dat hun innovatieve doorbraken over heel Vlaanderen gedeeld zullen worden.’

De circulaire omslag

De huidige maatschappelijke uitdagingen tonen de noodzaak aan van een circulaire omslag binnen de maakindustrie. Grondstofprijzen, energiekosten en levertermijnen gaan de hoogte in, terwijl de toegang tot materialen en grondstoffen een belangrijke bekommernis is. Bedrijven die inzetten op circulariteit hebben meer flexibiliteit en zijn veerkrachtiger om met deze uitdagingen om te gaan.

Living Labs

De maakindustrie kan haar CO2-voetafdruk sterk verminderen door de gebruiksduur van grondstoffen en materialen te verlengen. Vlaanderen zet volop in op deze omslag naar een circulaire economie. In dat kader lanceerde VLAIO begin 2022 een oproep voor ‘Living Labs’: projecten die een systeemdoorbraak ondersteunen naar een circulaire maakindustrie.

Het doel van een living lab is niet zozeer om onderzoek te doen, maar wel om door een intense samenwerking tussen zoveel mogelijk partijen doorbraken te realiseren op het niveau van waardeketens en ecosystemen.

In de geselecteerde living labs zal gedurende drie jaar intensief samengewerkt worden tussen de partners en met andere actoren in de waardeketen. Oplossingen die hieruit voortkomen, dienen zichtbaar en meetbaar te zijn. De opgedane kennis en ervaring worden breed gedeeld om andere ondernemingen en organisaties de tools en kennis te geven om dezelfde circulaire omslag te maken. Onder leiding van VLAIO zullen sectoren breed aangesproken worden over de opgedane kennis om zo de opgedane kennis en innovatietechnieken verder te verspreiden.

18,4 miljoen euro steun voor 22 circulaire projecten

Uit deze oproep krijgen 22 circulaire living labs een gezamenlijke steun van 18,4 miljoen euro. Elk project wordt gerealiseerd door een breed partnerschap van bedrijven, kennisinstellingen, overheden, vzw’s, financiers en/of sectorfederaties. Hiermee wordt voldaan aan een essentiële voorwaarde voor transitie, namelijk de betrokkenheid van een ruime waardeketen. Inhoudelijk zijn de gesteunde projecten zeer divers. Ze zetten in op strategieën rond onderhoud, herstel, hergebruik, delen of herbestemmen, maar ook op aanpassingen van het ontwerpproces, de materiaalkenmerken en de logistieke ketens. De aanpak zit op het raakvlak tussen technologie, businessmodellen en beleid. De projecten voeren cases uit verspreid over heel Vlaanderen en hebben de ambitie om op te schalen naar een Vlaams niveau.

Living Lab Circulaire Houtcluster Grensland

Eén van de 22 goedgekeurde living labs is het Living Lab Circulaire Houtcluster Grensland, een samenwerking tussen volgende projectpartners: WOOD.BE, POM West-Vlaanderen, Platform Grensland Menen-Wervik, Decospan, Group De Keyzer, Houtbuigerij G. Desmet / Detaform en Woodstoxx. Vertrekkend van de 9R-strategie zal in deze Living Lab worden onderzocht hoe 3 houttoepassingen circulair kunnen worden gemaakt: vloerbekleding, gevel- en terrasbekleding en meubel. Om opschaling te bekomen zullen de resultaten worden geëxtrapoleerd naar het ecosysteem van de totale Vlaamse houtsector. Dit moet niet alleen het bedrijventerrein Grensland, maar ook de rest van de houtsector in Vlaanderen ondersteunen in de transitie naar een circulaire economie. Meer informatie over Living Lab Circulaire Houtcluster Grensland, vindt u hier.

Met de steun van:

Vlaio